گستره معناى جهاد

نظیر این مسأله درباره جهاد هم هست. الآن من و شما از جهاد چه معنایى را مى‌فهمیم؟ كسانى كه مسأله گو هستند و كتاب هاى فقهى را خوانده اند، مى‌گویند جهاد سه قسم است: جهاد ابتدائى، جهاد دفاعى، و جهاد بُغات (قِتال اهل بغى). سه قسم جهاد است، نوع اول ابتدائاً به دستور امام انجام مى‌گیرد، براى این كه موانع هدایت از سر راه ولىّ خدا برداشته شود و حكومت اسلامى بتواند اسلام را در پهنه جهان گسترش داده و تبیین كند، نه این كه كفار راوادار و مجبور كند كه مسلمان شوند، بلكه تا راه هدایت كردن باز شود، «فَقاتِلُوا أَئِمَةَ الْكُفْر».1این جهاد ابتدائى است. قسم دیگرِ جهاد این است كه به مسلمان ها حمله شده و آن ها در مقام دفاع برمى‌آیند. نوع سوم جهاد هم این است كه بین دو دسته كه هر دو در ظاهر مسلمان هستند جنگى پیش بیاید و راهى براى اصلاح نیست جز این كه به كمك دسته اى كه مظلوم است بشتابید. این «قتال اهل بغى» است، و یا این كه حاكم دستور بدهد، كه با اهل بغى مبارزه كنند. این سه قسم جهاد را همه مى‌دانند.

نمونه اى دیگر از سرانجام ترك امر به معروف

در جلسه گذشته این روایت را خواندم، كه چهل هزار نفر از قوم شعیب معصیت كار بودند، خدا صد هزار نفر را عذاب كرد كه عذاب شصت هزار نفر از ایشان به واسطه ترك امر به معروف بود. نظیر این واقعه درباره اقوام دیگر نیز هست. درباره اصحاب سِبت نیز هست كه احتمالا شنیده اید؛ در شریعت حضرت موسى(علیه السلام) صید در روز شنبه حرام بود، البته تكالیف سخت ترى هم داشتند. الآن هم یهودى هاى پاى بند به یهودیت روز شنبه پختنى درست نمى‌كنند، آتش روشن نمى‌كنند، ذبح نمى‌كنند و صید نمى‌كنند. یهودیان سنت گرا الآن هم مقید هستند. تكالیف شاق دیگرى هم داشتند، از جمله این كه روز شنبه برایشان صید حرام بود. خدا این ها را امتحان كرد: «اِذْ تَأْتیهِمْ حیتانُهُمْ یَوْمَ سَبْتِهِمْ شُرَّعاً وَ یَوْمَ لایَسْبِتُونَ لا تَأْتیهِم،»،1گروهى از یهود كنار دریا یا رودخانه اى زندگى مى‌كردند، روز شنبه ماهى ها به كنار ساحل مى‌آمدند و صید آن ها به راحتى ممكن بود، در حالى كه روزهاى دیگر این گونه نبود؛ از آن طرف، روز شنبه هم صید كردن حرام بود. سرانجام بعضى از ایشان طاقت نیاورده، به این صورت حیله اى زدند كه كنار ساحل حوضچه هایى كندند؛ روز شنبه راه حوضچه ها را باز مى‌كردند، زمانى كه آب رودخانه همراه با ماهى ها داخل حوضچه ها مى‌شد جلوى آب را مى‌بستند. روز یكشنبه ماهى ها را صید مى‌كردند. خدا به سبب این كار، آن ها را مسخ كرد، اگر آیه قرآن به صراحت نگفته بود، از راه روایات به این راحتى قابل باور نبود، «فَلَمّا عَتَوا عَنْ ما

بسم اللّه الرحمن الرحیم

الحمدللّه ربّ العالمین، والصّلوة والسّلام على سیّد الانبیاء والمرسلین، أبى القاسم محمّد وعلى آله الطیبین الطاهرین المعصومین. اللّهم كن لولیك الحجة بن الحسن صلواتك علیه وعلى آبائه فى هذه الساعة وفى كل ساعة ولیاً وحافظاً وقائداً وناصراً ودلیلا وعیناً حتى تسكنه أرضك طوعاً وتمتعه فیهاً طویلا. السلام علیك یا ابا عبد اللّه وعلى الارواح التى حلّت بفنائك.

شهادت مولا ابى عبد الله و فرزندان و یاران بزرگوارش را به پیشگاه مقدس ولى عصر ـ عجل اللّه تعالى فرجه الشریف ـ مقام معظم رهبرى، مراجع تقلید و همه شیفتگان مكتب حسینى تسلیت مى‌گوییم، و امیدواریم خداى متعال به ما توفیق بدهد كه در دنیا و آخرت پیرو راستین آن حضرت باشیم.

آل عمران: امر به معروف و نهی از منکر وظیفه همگانی و عمومی همه مردم و وظیفه اختصاصی گروهی خاص (!!)

وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (۱۰۴)

و باید از میان شما گروهی باشند که مردم را به نیکی فراخوانند و آنان را به کار پسندیده وادارند و از کار زشت و نکوهیده نهی کنند، اینانند که نیکبخت خواهند بود. (۱۰۴)

اهميت «امر به معروف و نهی از منكر» در آيات قرآن چگونه تبیین شده است؟

امر به معروف و نهی از منکر در قرآن کریم ، مراتب و شیوه های آن

امر به معروف و نهی از منکر

چگونه امر به معروف و نهی از منکر کنيم (سخنرانی کوتاه و شنیدنی استاد عالی) صوتی

چکیده:
«امر به معروف» و «نهی از منکر» دو فریضه بزرگ و دو فرع از فروع ده‌گانه دین مبین اسلام محسوب می‌شوند. گذشته از عنایت خاص قرآن کریم به این موضوع و نیز سیره‌ی نظری و عملی پیامبراکرم(ص) و دیگر اولیای دین، در نگاه امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام امر به معروف و نهی از منکر جایگاه ممتاز و ویژه‌ای دارد. آن حضرت امر به معروف و نهی از منکر را عنایت دین، قوام شریعت و با فضیلت‌ترین اعمال بندگان خدا توصیف می‌نماید که حتی از جهاد در راه خداوند نیز بالاتر است. از دیدگاه آن حضرت این دو فریضه برکات فراوانی در جامعه اسلامی به دنبال دارد و در مقابل ترک آنها مستوجب نزول بلا و خطرات زیادی است. مراتب سه‌گانه امر و نهی(قلبی، لسانی، یدی) خصوصیات آمر و ناهی، رابطه امر به معروف و نهی از منکر با جهاد و اقامه حدود و نیز لزوم نصیحت کردن و نصحیت پذیرفتن، همچنین فضیلت امر و نهی عوام نسبت به خواص، و رعایا نسبت به حکام، از دیگر فرازهای بیانات علوی در تبیین جایگاه و ارزش امر به معروف و نهی از منکر است.

امر به معروف و نهی از منکر

مقدمه

امر به معروف و نهی از منکر از احکام ضروری اسلام است و آیات زیادی بر آن دلالت و تاکید دارند و همان گونه که در فصل اول روشن شد، این دو فریضه از نگاه قرآنی اهمیت فوق العاده ای دارند، با این حال باید دید این حکم قرآنی، فریضه ای تعبدی است و مبنایی نقلی دارد یا فریضه ای تعقلی است و دارای مبنایی عقلی است و حکم قرآنی برای امضاء و تاکید آن می باشد.(2)

سوال: 10. چرا اسلام و قرآن امر به معروف و نهى از منكر را واجب كرده است؟
جواب: از مجموع آيات و رواياتى كه در موضوع امر به معروف و نهى از منكر وجود دارد استفاده مى شود كه اسلام مى خواهد همه افراد جامعه اسلامى، به گونه اى تربيت شوند كه در برابر رفتار هم ديگر احساس مسئوليت كنند؛ زيرا روشن است كه مصالح و سعادت دنيوى و اخروى افراد جامعه به يك ديگر مرتبط است و اعمال و رفتار افراد اجتماع در سرنوشت يك ديگر تأثير مى گذارد و آثار صلاح و فساد افراد، تنها به خود آنها محدود نمى شود، بلكه نتايج مثبت و منفى بسيارى از اعمال اعضاى جامعه، به كسانى بر مى گردد كه در آن جامعه زندگى مى كنند؛ براى مثال سود و زيان رعايت يا عدم رعايت قوانين اجتماعى به همه مى رسد. كارهاى خوب نيكوكاران در سعادت ديگران مؤثر است و كارهاى بد بدكاران نيز در جامعه اثر مى گذارد و اساساً افراد جامعه، مانند اعضاى يك پيكرند كه اگر يكى از عضوها سلامت خود را از دست بدهد، ديگر اعضا را نيز با مشكل روبه رو مى كند. از همين رو، حتى در جوامع غربى كه فردگرايند و معمولاً در كار يك ديگر دخالت نمى كنند، درباره امورى كه 

تعريف امر به معروف و نهى از منكر

سوال: 1. امر به معروف و نهى از منكر به چه معناست؟
جواب: لغويان، معروف را به شناخته شده و منكر را به ناشناخته معنا كرده اند، ولى در تعريف اصطلاحى امر به معروف و نهى از منكر در منابع اسلامى، تعبيرهاى گوناگونى آمده است كه از مجموع اين تعريف ها استفاده مى شود كه امر به معروف، به معناى فرمان دادن به هر كارى است كه عقل و شرع آن كار را خوب بداند و نهى از منكر، به معناى باز داشتن و نهى كردن از هر كارى است كه عقل يا شرع آن كار را بد بداند؛^[1] به عبارتى ديگر، امر به معروف به معناى فرمان دادن به كارهاى خوب و نهى از منكر به معناى باز داشتن از كارهاى بد است. از آن جا كه لازم نيست امر و نهى به صورت زبانى باشد، به هر اقدام و كوششى كه به منظور اثر گذاردن در ديگرى انجام مى شود، به گونه اى كه او را به كار واجب واداشته يا از حرام باز دارد، امر به معروف و نهى از منكر گفته مى شود.^[2]